DONOR beroepsvereniging van donatiecoördinatoren
 

Missie en visie

VOORWOORD

In 2024 bestaat DONOR 20 jaar. De statuten van de vereniging zijn opgesteld door het toenmalig bestuur: Marion Siebelink, Bernard Kogelman en Roel Schimmel en de statuten zijn door notaris A. de Zwart te Raalte vastgesteld op 9 januari 2004.
Dit was 6 jaar na de invoering van de Wet op Orgaandonatie.


Die wet was bedoeld om meer bewustwording te creëren voor orgaandonatie. Het donorregister gaf de mogelijkheid om de wilsbeschikking ten aanzien van orgaan- en weefseldonatie vast te leggen.
Hier gaven tot aan de nieuwe donorwet in 2020 slechts 40% van de burgers gehoor aan.
Daarnaast kwam er een verplichting dat de artsen van een ziekenhuis donatiegesprekken diende te voeren. In 2000 bleek dat veel artsen niet aan deze verplichting voldeden.
Het was de Nierstichting die in 2000 startte met de aanstelling van donatiefunctionarissen in 6 ziekenhuizen.
De taak van de donatiefunctionaris was om de mensen in de ziekenhuizen donatiebewust te maken, voorlichting te geven en artsen herinneren aan de mogelijkheid voor donatie.
Minister Borst nam het initiatief van de Nierstichting over en er werden nog eens 6 ziekenhuizen gesubsidieerd voor het aanstellen van een donatiefunctionaris.
De resultaten van dit project waren zeer positief:
- Toename van het raadplegen van het donorregister
- Een aanzienlijke afname van het aantal gemiste donoren
- De ziekenhuizen met donatiefunctionaris presteerden beter op het gebied van orgaan- en weefseldonatie dan de ziekenhuizen zonder donatiefunctionaris.
In 2003 besloot het VWS naar aanleiding van de resultaten om donatieprocedures te ondersteunen met donatiefunctionarissen.
De beoogde toename van het aantal orgaandonaties in absolute cijfers is uitgebleven, maar de effectiviteit van benutting van het potentieel is wel toegenomen.


In juni 2008 is het Masterplan Orgaandonatie gepresenteerd. De donatiefunctionaris krijgt een stevige rol in de ziekenhuizen in samenwerking met de Commissie orgaan en weefseldonatie.
Ook de beroepsaanduiding verandert van -functionaris naar donatiecoördinator.


De functie van Donatiecoördinator is aan veranderingen onderhevig. Inmiddels is het ADR-systeem ingevoerd en is men nog zoekende hoe zich hiermee te verhouden: zowel de burger als de zorgprofessional. Binnen de ziekenhuizen wordt het belang van kwalitatief goede donatiezorg steeds meer onderkend maar komt tegelijkertijd ook steeds meer onder druk, een probleem dat binnen de gehele zorgsector steeds meer groeit.


Sinds 2000 wordt onze functie gesubsidieerd en dat is anno 2022 nog zo.
De oprichting van DONOR in 2004 is ongelooflijk belangrijk geweest voor het behoud van de functie in de ziekenhuizen. Dat hebben de oprichters destijds goed ingeschat.
Nog steeds staat DONOR voor het belang en behoud van deze functie!
In 2010 Is er een missie en visie opgesteld en dit jaar herijken we deze opdat de functie donatiecoördinator blijft staan in deze roerige tijd van maatschappelijke veranderingen en omdat donatiezorg simpelweg belangrijke zorg is waar aandacht voor nodig blijft.


Beetsterzwaag, februari 2023


INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding
2. Missie en Visie
3. Kernwaarden
4. DONOR is een beroepsvereniging
a. SWOT
b. Confrontatiematrix
c. Strategische keuzes
d. SMART-doelen DONOR


INLEIDING
DONOR is een beroepsvereniging voor donatiecoördinatoren.
Ooit opgericht omdat er een vaste overtuiging is dat het collectief sterker is dan de alleenstaande professional.
Dat we als groep sterk zijn heeft zijn vruchten afgeworpen: 20 jaar na oprichting groeit het ledenaantal van DONOR en bestaat de functie donatiecoördinator nog steeds. Bovendien zijn de beroepsvereniging en het beroep zich ook verder gaan professionaliseren.


Het bezinnen op de Missie en Visie van onze beroepsvereniging betekent onderscheid maken tussen de vereniging en de leden. Dat is geen eenvoudige opgave omdat we dankzij onze leden bestaan.
Toch is het goed om te beseffen dat de vereniging een deelnemer is in het maatschappelijke veld.
In dat veld hebben we betekenis en een boodschap.


We hebben in kaart gebracht met wie we te doen hebben in dat maatschappelijke veld. Voor wie wij als beroepsvereniging belangrijk (willen) zijn en wie voor ons belangrijk is.
Ook daarin probeerden we de partijen te onderscheiden: er zijn er die belangrijk zijn voor onze leden in het uitoefenen van hun beroep, maar die geen weet hebben van DONOR. Maar er zijn ook contacten die DONOR wél weten te vinden en waar we gezamenlijke belangen mee delen.


Tenslotte hebben we een SWOT-analyse gemaakt. Wat zijn onze bedreigingen, waar liggen onze kansen? Toen bleek dat onze grootste zorg nog steeds het behoud van de functie van donatiecoördinator is. Het blijft belangrijk om ons beroep te professionaliseren en te profileren.
Zonder donatiecoördinatoren geen beroepsvereniging.


Dus als u bij de uitwerking van de strategische doelen het gevoel krijgt dat er de neiging ontstaat om naar de inhoud van de functie te kijken dan klopt dat. Hoe sterker onze leden in hun beroep komen te staan hoe sterker de beroepsvereniging.

MISSIE EN VISIE

Missie: (waarom bestaan wij?)

DONOR bestaat om donatiecoördinatoren te verbinden en waar mogelijk te ondersteunen in hun professie om volgens wettelijke kaders kennis en ervaringen over orgaan-en weefseldonatie te delen.

Visie (hoe maken we onze missie waar?)

Door onze expertise en samenwerking te gebruiken willen wij betekenis geven aan orgaan- en weefseldonatie en dragen wij bij aan de ontwikkeling van donatiecoördinatoren als beroepsgroep.

Kernwaarden (welke waarden streven wij na?)

Veerkracht

DONOR is 9 januari 2004 opgericht om zich in te zetten voor een krachtige positionering en erkenning van de beroepsgroep binnen zowel de werksituatie als de maatschappij. Door te blijven geloven in de waarde van donatiecoördinatoren heeft DONOR zich staande gehouden en wordt als volwaardige partner erkend. Veerkracht is de waarde waar we naar blijven streven: Daar waar we kansen zien die onze belangen steunen houden we stand!

Integriteit 

Integriteit betekent letterlijk heelheid. Voor DONOR betekent het dat we altijd zullen streven de ander niet te beschadigen (heel houden). We gaan zorgvuldig om met gegevens en informatie die ons ter ore komen. In de communicatie met anderen is integriteit belangrijk omdat zowel DONOR als haar leden zich bewegen in een uiterst gevoelig domein waar normen, waarden, wetenschap, ethiek, verlies en donatie belangrijke onderwerpen zijn.

Respect 

DONOR en haar leden hebben te maken met verschillende visies en belangen. Intern en extern blijven we streven naar respect voor de ander. Respect in de betekenis van omkijken naar de ander met inachtneming van zijn/haar intenties. Dat betekent niet dat we het altijd eens hoeven te zijn en dat is ook lang niet altijd mogelijk. Respect als kernwaarde houdt in dat we moeite blijven doen om elkaar echt te verstaan en gelijkwaardigheid nastreven.

Betekenis geven 

De functie die de donatiecoördinator uitoefent is aan veranderingen onderhevig door maatschappelijke ontwikkelingen. Onze leden weten en begrijpen waarom zij hun functie op dit moment op deze wijze uitvoeren. Betekenis en invulling geven aan deze functie is een kernwaarde voor elke donatiecoördinator: daar haalt eenieder zijn voldoening, passie en zingeving uit. Daarmee is betekenis geven een kerndoel van de beroepsvereniging.

Transparantie

DONOR wil als beroepsvereniging zien en gezien worden. Wie met DONOR in contact komt weet wie wij zijn en wat wij verwachten. Transparantie is een gedeelde kernwaarde die waar gemaakt wordt in constructief gedrag, duidelijke communicatie en samenwerking en dit ook toetsen.

STAKEHOLDERSANALYSE

Doelen
- Alle belanghebbenden van DONOR in beeld hebben
- Vaststellen wat je met betreffende stakeholders wilt doen m.b.t. informeren en betrekken
- Voorkomen van problemen of gemiste kansen in relationele betrekkingen die DONOR heeft, nu en in de toekomst

Wat is een stakeholder?
Een stakeholder of een belanghebbende is iemand die invloed ondervindt (positief of negatief) of zelf invloed kan uitoefenen op een specifieke organisatie of een onderdeel hiervan.
Het zijn personen of partijen die invloed hebben op DONOR en/of door DONOR worden beïnvloed.


Belanghebbenden in kaart











Onderscheid maken

Eerst is gekeken naar onze meest betrokken stakeholders: wie vallen er onder interne stakeholders en wie onder externe stakeholders
Daarna is gekeken naar partijen die niet betrokken zijn maar er is wel sprake van (indirecte) beïnvloeding en belangen (interface)














INVLOED EN BELANG
Er is nagedacht over welke belangen stakeholders bij DONOR kunnen hebben.
Er is nagedacht hoe groot het belang van DONOR is bij de stakeholder
- Vanuit welke positie communiceer je?
- Hoe zijn de verhoudingen? Kunnen er vijandige reacties/ acties ontstaan?
- Wie zijn de echte beïnvloeders?


DONOR heeft te maken met veel stakeholders, wie willen we dichterbij, wie houden we op afstand? (wie deelt ons belang, wie beschadigt?)



















CONCLUSIE STAKEHOLDERS

- Stakeholders bekijken vanuit DONOR-beroepsvereniging is anders dan vanuit de donatiecoördinator gezien
- Gezien vanuit de Missie en Visie zijn stakeholders van plaats veranderd (bijvoorbeeld patiëntenverenigingen)
- Er zijn interessante stakeholders bijgekomen
- We kunnen nu beter bepalen waar wij onze aandacht aan geven, waar onze prioriteiten liggen
- We hoeven ons alleen maar druk te maken over VWS, NTS en onszelf…. ;-))
- Voortdurend blijven monitoren welk belang er voor ons is en voor de ander, om te blijven anticiperen

SWOT-ANALYSE






Sterkten

De leden werken dagelijks met zaken rondom orgaan- en weefseldonatie. Of het nu het invoeren van gegevens in NNORD is, het geven van feedback of scholing. Men is nauwkeurig op de hoogte van bijvoorbeeld de wetgeving, ethiek en organisatie en ziet dagelijks de uitwerking daarvan op de werkvloer. Doordat tijd en werklast voor iedere donatiecoördinator verschilt worden de leden, ondanks of dankzij dat gegeven, creatief en vindingrijk in het zinvol uitoefenen van hun beroep. Bij DONOR weet men dit van elkaar en is het uitwisselen van ervaringen onderdeel van de bijeenkomsten. Bij DONOR scherpt men zich aan elkaar en is er een veilig klimaat te leren, om elkaar te bevragen of met elkaar in discussie te gaan. Het verbindt ons en maakt ons sterk als groep. Het sterkt ons in het vertrouwen in ons zelf en het beroep dat we uitoefenen.

Zwakten
Er zijn in het land rond de 80 donatiecoördinatoren waarvan pakweg de helft lid is van DONOR.
Het zal dus nooit een grote (rijke) beroepsvereniging kunnen zijn.
Daarnaast is de verdeling van donatiecoördinatoren over de ziekenhuizen niet evenredig en heeft de ene donatiecoördinator meer tijd, voor DONOR, dan de ander. Een bestuursfunctie van DONOR kost tijd, maar lidmaatschap ook. Niet ieder ziekenhuis geeft de donatiecoördinator tijd en ruimte ervoor.
Als laatste is de functie van donatiecoördinator nog steeds niet goed uitgeschreven en gewaardeerd. Ten eerste door bovengenoemde reden qua tijdsinvestering en ten tweede wordt de functie in iedere instelling ook weer verschillend ingezet: het doel is wel hetzelfde maar de werkwijzen verschillen en daardoor de mogelijkheden voor ontwikkelingen uiteraard ook.
Ten derde is het nog steeds een gesubsidieerde functie waardoor deze een afhankelijke positie geeft.
De uitdaging zit hem om ondanks onze bescheidenheid toch te schitteren.

Kansen
Als we naar de maatschappelijke ontwikkelingen kijken zijn er zeker kansen. Hoewel we wellicht neigen om digitalisatie en innovatie rondom orgaan- en weefseldonatie en onze veranderingen van onze functie als bedreiging te voelen hebben we ervoor gekozen om daar vooral kansen in te willen zien: Ontwikkelingen blijven doorgaan en bieden ook kansen om onze functie mee te laten groeien.
Aansluiting bij een kwaliteitsregister is een mooie kans om ons beroep echt op de kaart te zetten.

Bedreigingen
De grootste bedreiging is als onze belangrijkste belanghebbende(n) de functie van donatiecoördinator niet (meer) duidelijk heeft of meent dat de functie in taken verdeeld kan worden of geschrapt kan worden. (De angst voor) een inconsequente communicatie zal deze bedreiging zelfs nog versterken. We menen toch ook dat de gespannen arbeidsmarkt in de gezondheidzorg een wezenlijke bedreiging is voor de donatiecoördinator en daarmee ook voor DONOR.

CONFRONTATIE-MATRIX
In een confrontatiematrix verbind je de zwakten, sterkten, bedreigingen en kansen van de SWOT-analyse door deze tegenover elkaar te zetten. Hierbij geldt: De sterke punten en de kansen creëren samen groeimogelijkheden. De zwakten en de kansen bieden ruimte voor verbetering.









STRATEGISCHE KEUZES

Als inzichtelijk is welke strategische combinaties er mogelijk zijn, wordt uit elk kwadrant 1 optie uitgewerkt (groen). Deze opties hebben elk een strategische functie (aanvalskracht versterken, aanvalsstrategie, de verdedigingsstrategie en de verdediging versterken). Hierna worden de strategische doelen geformuleerd.

Optie 1: De aanvalskracht versterken



SMART Doelstelling

In 2024 is DONOR aangesloten bij een bestaand kwaliteitsregister waardoor de leden accreditatiepunten kunnen behalen en hun kwaliteit geborgd kan worden

Optie 2: De Aanvalsstrategie



SMART Doelstelling
Donorleden delen proactief kennis met elkaar en blijven zoeken naar vernieuwing en verbetering voor het werkveld vanuit de CanMedsrollen.

Optie 3: De verdedigingsstrategie



SMART Doelstelling
DONOR is partner in verschillende overlegvormen die belangrijk zijn voor het voortbestaan van de beroepsvereniging en haar leden.

Optie 4: Verdediging versterken




SMART Doelstelling
Een functieprofiel van de donatiecoördinator, beschreven volgens de CanMEDS rollen, dat wordt gedragen door de leden en de geldverstrekker.

SMART DOELSTELLING
Specifiek (wat wil je concreet bereiken)
Meetbaar (koppel cijfers aan je doelen)
Acceptabel (iedereen die bij de doelen betrokken is moet ermee akkoord gaan. Zonder draagvlak geen beweging)
Realistisch (maak de doelen haalbaar, niet te gemakkelijk en niet te moeilijk)
Tijdgebonden (benoem het begin en het einde. Deadline)Deze tekst past u aan door erop te klikken.